Wat zijn wapens volgens de wetgeving in België? Om een definitie te vinden, moeten we gaan zoeken in verschillende soorten wetgeving.

In het Strafwetboek vinden we in Boek II: Misdrijven en hun bestraffing in het bijzonder, Titel 1: Misdaden en wanbedrijven tegen de veiligheid van de staat,
Hoofdstuk III: Misdaden tegen de veiligheid van de staat, artikel 135:

Onder het woord wapens worden begrepen alle toestellen, werktuigen, gereedschappen of andere snijdende, stekende of kneuzende voorwerpen die men heeft ter hand genomen om te doden, te verwonden of te slaan, zelfs indien men geen gebruik ervan gemaakt heeft.

Verder bestaat er uiteraard rechtspraak over de bepaling van welke voorwerpen wapens zijn. Dit zou ons echter te ver leiden voor deze studie.

In de tekst van het strafwetboek bepaald men wanneer een voorwerp een wapen wordt wanneer het gebruikt wordt bij misdaden en wanbedrijven. De replica’s die bij het beoefenen van de sport “Airsoft” worden gebruikt, vallen daar niet onder tijdens het beoefenen van de sport.

Om een juiste indeling te maken, moeten we ons richten tot de wapenwetgeving en de verschillende uitvoeringsbesluiten.

Airsoftreplica’s en de wapenwetgeving

Volgens bovenstaand artikel uit het strafwetboek, vallen Airsoft replica’s niet onder de hogervermelde wettelijke omschrijving van een wapen. Het artikel bepaalt echter enkel de voorwaarden waardoor een voorwerp een wapen wordt. Je moet er dus rekening mee houden dat je replica een verboden wapen kan worden door de manier waarop je je replica gebruikt:

Als je met je replica iemand slaat, dan wordt je replica wel een verboden wapen om iemand opzettelijke slagen en verwondingen toe te brengen.

In wapenwetgeving en bijhorende uitvoeringsbesluiten vind je de wettelijke bepalingen terug waar we ons als Airsofters aan dienen te houden. Uitvoeringsbesluiten regelen de praktische toepassing van de wet: wat mag wel en wat mag niet.

Algemene bepalingen van de wapenwet

M.b.t. airsoftreplica’s zijn er in de wapenwetgeving in Hoofdstuk I: Algemene bepalingen, enkele interessante definities terug te vinden. Zo kunnen we in artikel 2 het volgende lezen:

9° ‘namaakwapen’: al dan niet inerte natuurgetrouwe imitatie, replica of kopie van een vuurwapen

Deze definitie is duidelijk van toepassing op de replica’s die bij Airsoft gebruikt worden. Alle replica’s zijn 1/1 replica’s van echte vuurwapens.

12° ‘niet-vuurwapen’ : elk wapen dat één of meerdere projectielen afschiet waarvan de voortstuwing niet veroorzaakt is door de verbranding van poeder of door een detonator.

Alle replica’s die bij Airsoft gebruikt worden, vallen ook onder deze bepaling. Geen enkele elektrische, spring- of gasreplica gebruikt een voortstuwing die veroorzaakt wordt door verbranding van poeder of door een detonator.

Replica’s zijn dus niet-vuurwapens / namaakwapens. We kunnen ze echter wel verder indelen in de volgende categorieën. De wapenwetgeving stelt in Hoofdstuk II: Indeling van de wapens, aan de hand van artikel 3:

§ 2. Als vrij verkrijgbare wapens worden beschouwd : 1° de blanke wapens, de niet-vuurwapens en de namaakwapens waarvoor geen bijzondere regeling geldt

De wet is dus duidelijk: Airsoft replica’s zijn vrij verkrijgbare wapens. Je dient dus geen wapenvergunning te hebben om replica’s te kopen of in je bezit te hebben.

In de laatste omzendbrief van 29/10/2010 die uitvoeringsbesluiten m.b.t. de wapenwet bevat, wordt er specifiek over Airsoftreplica’s gesproken. Meer bepaald vinden we er de volgende paragraaf in terug:

Niet-vuurwapens zijn wapens die projectielen afschieten op een andere manier dan vuurwapens. Ze maken met name geen gebruik van de verbranding van kruit. Vaak gaat het over de voorlopers van de vuurwapens (bijvoorbeeld slingerwapens zoals katapulten, bogen en kruisbogen) en hun moderne afgeleiden, en over als minder gevaarlijk geachte varianten van vuurwapens die werden ontworpen met een recreatief doel (bijvoorbeeld luchtbuksen, paintballmarkers, airsoftwapens, …).

 

1° de namaakwapens, de slingerwapens (van het type bogen, kruisbogen, onderwatergeweren, …) en de (half)-automatische of repeteerwapens op gas of lucht die projectielen (loodjes of al dan niet gekleurde bolletjes in plastic) kunnen afschieten en die niet als vergunningsplichtig moeten beschouwd worden (a contrario artikel 3 KB van 30/3/95 tot indeling van sommige gas- en luchtwapens, zie hoger punt 3.2.2). Het speelgoed dat speciaal ontworpen is voor het vermaak van kinderen beneden de 14 jaar valt hier niet onder.

 

Het betreft dus de lange wapens van deze types, de éénschotswapens op lucht of gas ongeacht hun lengte en kracht, de korte wapens die slechts een kinetische energie van maximum 7,5 joule ontwikkelen, en de korte wapens ontworpen voor het sportschieten die aan alle volgende voorwaarden voldoen.

Een replica dragen

Het dragen van replica’s is gereglementeerd in de wapenwetgeving. De wettelijke handelingen met vrij verkrijgbare wapens staan in Hoofdstuk VI: Handelingen met vrij verkrijgbare wapens, artikel 9:

Het dragen van een vrij verkrijgbaar wapen is alleen toegestaan aan diegene die daartoe een wettige reden kan aantonen.

In de wet is er echter niet bepaald wat een wettige reden is om een replica te dragen. Het is dus niet toegestaan om zomaar met je replica op de openbare te gaan. Bij controle door de politie zal elke situatie dus apart geanalyseerd worden om te zien of je in overtreding bent met de wet. Indien er besloten wordt dat je reden voor het dragen van de replica niet gegrond is, ben je in overtreding met de wapenwet: illegale dracht van een blank wapen of niet-vuurwapen in vrije verkoop.

Een replica vervoeren

Er staat in de wapenwet niets over het vervoer van replica’s. Het is aangeraden om replica’s enkel te vervoeren mits wettige reden (zie ‘dracht van een replica’) en dit via het kortst mogelijke traject tussen:

  • Woonplaats en verblijfplaats
  • Woon- of verblijfplaats en het Airsoftevenement
  • Woon- of verblijfplaats en een erkend handelaar/particulier na aankoop of ter herstelling

Specifieke maatregelen voor het vervoer van replica’s worden in de wapenwet nauwelijks omschreven. We vinden echter wel enkele regels terug die handelen over het vervoer van vuurwapens. Al is het niet verplicht om deze regels te volgen, kan het toepassen van een of meerdere van deze regels je een hoop problemen besparen.

  • Berg de replica op in de laadruimte van het vervoermiddel
  • De replica moet met ongeladen (batterij, magazijn(en) /lader(s) en BB’s gescheiden van het wapen) vervoerd worden. Als men de replica geladen (gebruiksklaar)
    vervoert, wordt dit beschouwd als het dragen ervan en dit is VERBODEN tenzij men hiervoor een wettige reden heeft
  • De replica moet vervoerd worden in een afgesloten koffer (sleutel en/of cijfercombinatie) of het wapen moet voorzien zijn van een trekkerslot of equivalente beveiliging
  • De replica nooit binnen handbereik vervoeren !

Indien je op de openbare weg aan een controle onderworpen wordt en de politie je laadruimte wil inspecteren, vermeld dan op een rustige en beleefde wijze spontaan dat er vrij verkrijgbare (Airsoft)wapens in het voertuig aanwezig zijn. Overhandig de politiediensten ook zoveel mogelijk informatie en toon ze, indien je er een hebt, je lidkaart van AAB.

Verboden wapens

Replica’s zijn zoals hierboven beschreven vrij verkrijgbare en toegelaten wapens. Er zijn echter een aantal bepalingen in de wet ingebouwd die er voor zorgen dat er beperkingen zijn.

Onderdelen en hulpstukken

Deze bepalingen worden in de wapenwet beschreven in Hoofdstuk II, Indeling van wapens, Artikel 3:

§ 1. Als verboden wapens worden beschouwd:

  • 15° vuurwapens uitgerust met de volgende onderdelen en hulpstukken, evenals de volgende onderdelen en hulpstukken afzonderlijk: class=”wettekst”>• geluiddempers
  • laders met een grotere capaciteit dan de normale capaciteit zoals bepaald door de minister van Justitie voor een bepaald model vuurwapen
  • richtapparatuur voor vuurwapens, die een straal projecteert op het doel en nachtkijkers
  • mechanismen die toelaten een vuurwapen om te vormen tot een automatisch vuurwapen

Het artikel bepaalt dus dat er verschillende voorwerpen niet op een replica gemonteerd mogen worden. Hieronder enkele verduidelijkingen bij

Geluiddempers

Indien bedoeld voor een vuurwapen zijn geluidsdempers verboden. De meeste geluidsdempers die bij airsoft replica’s gebruikt worden, hebben geen geluidsdempende functie en zorgen dus niet voor problemen.

Richtapparatuur voor vuurwapens, die een straal projecteert op het doel en nachtkijkers

  • Het is verboden om een zichtbare laser te bezitten die voorzien is van een montagesysteem waardoor hij op een replica gezet kan worden. Deze lasers zijn een verboden wapen. Het montagesysteem kan een stuk tape zijn dat je gebruikt of een professioneel montagesysteem. Hier maakt de wet geen onderscheid in
  • Hetzelfde geldt voor de niet zichtbare lasers (infrarood) waarbij de straal wel gezien kan worden door het gebruik van een nachtkijker.
  • Het monteren van een nachtkijker op een replica is eveneens verboden. Alle nachtkijkers van de fabriek uit uitgerust met een montagesysteem voor vuurwapens
    (zoals 20mm rail) of waar je zelf een rail aan monteert om hem op een wapen te monteren, zijn dus verboden.
  • Een nachtkijker zonder montagesysteem is geen verboden wapen

Een replica waar een van de hierboven vermelde voorwerpen op is gemonteerd, wordt niet automatisch een verboden wapen. Enkel verboden accessoires of onderdelen die ook geschikt zijn om op een vuurwapen te plaatsen, worden aanzien als een verboden wapen.

Vergunningsplicht

In zeer uitzonderlijke omstandigheden zal je replica vergunningsplichtig worden. De voorwaarden staan beschreven in het volgende uitvoeringbesluit:

30 Maart 1995. – Koninklijk besluit tot indeling van sommige gas- en luchtdrukwapens en tot wijziging van het koninklijk besluit van 20 september 1991 betreffende de wapens voor wapenrekken

Art. 3. De korte namaakwapens en de korte repeteer-, semi-automatische of automatische wapens en de korte slingerwapens, die projectielen kunnen afschieten door middel van een ander
aandrijvingsmechanisme dan de verbranding van kruit, worden evenwel gerangschikt in de categorie van de vergunningsplichtige wapens wanneer de kinetische energie van het projectiel, gemeten op 2,5 meter afstand
van het uiteinde van de loop, meer dan 7,5 Joule bedraagt.

Het artikel spreekt specifiek over korte namaakwapens. In de wapenwet vinden we enkel de bepaling van een lang wapen. Dit staat bepaald in Hoofdstuk I. – Algemene bepalingen enkele definities bepaald, Artikel 1:

10° lang wapen : wapen waarvan de looplengte meer dan 30 cm bedraagt of waarvan de totale lengte meer dan 60 cm bedraagt.

We kunnen aan de hand van deze bepaling dus stellen dat korte namaakwapens een looplengte hebben van maximaal 30 cm OF in totaal niet langer zijn dan 60 cm. Dus: als een van beide waarden, looplengte of de totale
lengte van het wapen, de maximumwaarde overschrijdt, dan wordt het wapen automatisch een lang wapen.

We merken ook op dat 7,5 Joule overeenkomt met 900 FPS bij het gebruik van 0,2 gram BB’s. Het is dus verboden om met een kort wapen meer dan 7,5 Joule te schieten. Praktisch gezien zal dit weinig problemen met zich
meebrengen voor onze Airsoftreplica’s.

De wet spreekt enkel over korte wapens. We kunnen dus stellen dat er wettelijk geen maximale kinetische energiewaarde bepaald is voor lange wapens. Hier tellen enkel de wetten van de fysica wanneer de maximale prestaties van de gearbox bereikt worden.

Airsoftreplica’s zijn dus geen verboden wapens indien je rekening houdt met alle wettelijke bepalingen/beperkingen en zijn dan ook niet onderworpen aan vergunningsplicht.

Replica’s verkopen/kopen

In de wapenwet is er niets bepaald over de verkoop van replica’s. We vinden enkel artikels terug die de verkoop van vuurwapens regelen. De verkoop van niet-vuurwapens is echter ook gebonden aan regels. Dit wordt
geregeld door volgend uitvoeringsbesluit:

9 Juli 2007. – Koninklijk besluit tot uitvoering van sommige bepalingen van de wet van 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens.

Art. 2. De artikelen 5, 7 en 19 2° van de wapenwet zijn van toepassing op de niet-vuurwapens. De overdracht van deze wapens kan slechts geschieden na overlegging van de identiteitskaart of de
reispas van de verkrijger.

Dit artikel verwijst naar verschillende artikels in de wapenwet.

Artikel 5

Art. 5 valt onder Hoofdstuk III: Erkenning van wapenhandelaars, tussenpersonen, wapenverzamelaars en alle andere personen die een beroep uitoefenen dat het voorhanden hebben van vuurwapens impliceert.

Het artikel bepaalt dus dat handel voeren in replica’s enkel toegelaten is voor een erkende wapenhandelaar. Algemeen genomen is er sprake van “handel” als replica’s worden aangekocht met het doel ze terug door
te verkopen. Elke winkel die dus replica’s wenst te verkopen dient bij de provinciegouverneur waaronder de vestiging valt, een erkenning als wapenhandelaar aan te vragen.

Artikel 7

Art. 7 valt eveneens onder het hoofdstuk Hoofdstuk III. Erkenning van wapenhandelaars, tussenpersonen, wapenverzamelaars en alle andere personen die een beroep uitoefenen dat het voorhanden hebben van vuurwapens impliceert.

In het artikel wordt er bepaald dat in de toestemming als wapenhandelaar beperkingen kunnen worden voorzien. Er kan dus bepaald worden dat enkel niet-vuurwapens verkocht mogen worden.

Volgende bepalingen vermeld in Hoofdstuk VIII zijn tevens belangrijk, Verbodsbepalingen, Artikel 19:

Het is verboden:

  • 1° wapens per postorder of via het internet te verkopen of te koop aan te bieden aan particulieren, of de verkoop op afstand van wapens aan particulieren te organiseren
  • 2° vuurwapens te verkopen aan particulieren jonger dan 18 jaar
  • 5° vuurwapens, niet-vuurwapens die projectielen kunnen afschieten of munitie te koop aan te bieden, te verkopen of over te dragen op openbare markten, beurzen en andere plaatsen zonder vaste vestiging, behalve in geval van openbare verkopen door een gerechtsdeurwaarder of notaris onder toezicht van de directeur van de Proefbank voor vuurwapens of van een van de beambten aangewezen door de minister
    bevoegd voor de Economie, na advies van de directeur van de proefbank. De Staat, de politiezones en de gemeenten mogen evenwel uitsluitend aan erkende wapenhandelaars de individuele bewapening verkopen van de overheden die in dienst wapens mogen dragen. Vrij verkrijgbare wapens mogen evenwel […] worden verkocht op beurzen mits toelating van de minister van Justitie

In het artikel wordt er gesproken over het verbod van de verkoop via het internet of via postorder.

Het is verboden om replica’s te verkopen in België en deze na de verkoop te verzenden via de post of door een postorderbedrijf bijvoorbeeld DHL of FedEx.

Eveneens spreekt het artikel over de verkoop over het internet. Deze verkoop wordt via dit artikel eveneens verboden. De verkoop van replica’s via Internet en sociale media zoals Facebook, Twitter, fora, … is
verboden. Er is een uitzondering op de regel waarbij een erkend wapenhandelaar toestemming heeft om de replica’s te koop aan te bieden via het internet om ze te verkopen aan een andere erkende persoon. Tussen
erkende personen is de internethandel m.a.w. wel toegestaan.

In het artikel wordt er specifiek gesproken over verkoop en te koop aanbieden. Het posten van een replica en de interesse ervoor wekken is niet verboden, voor zover dit niet inhoudt dat er een “aanbod” is dat
verplicht moet worden aanvaard door de verkoper indien een koper erop ingaat. Een mogelijke verkoop kan dan geregeld worden buiten het internet om, via persoonlijk contact. Telefonisch contact wordt volgens de
letter van wet eveneens aanzien als een verkoop op afstand.

Strafbepalingen bij overtreding van de wet

Een overtreding van de wapenwet kan ernstige gevolgen hebben. Airsofters kunnen mogelijk geconfronteerd worden met de volgende inbreuken:

  • Het bezit, vervaardigen, herstellen, te koop stellen, verkopen, overdragen, dragen of voorhanden hebben van een verboden wapen of onderdeel. We denken bijvoorbeeld aan het bezit van een replica met laser richtmiddel of nachtkijker)
  • Het dragen van een replica zonder wettige reden (b.v. vervoeren in de wagen terwijl de replica binnen handbereik ligt of rondwandelen op straat met replica’s, of nog bijvoorbeeld het schieten met een replica in de tuin terwijl
    derden dit kunnen zien)
  • Het overdragen van een replica aan een minderjarige
  • Het overdragen van een replica zonder dat aan de koper gevraagd wordt de identiteitskaart voor te leggen
  • Het verkopen of te koop aanbieden van replica’s via het internet
  • Het voeren van een handel in replica’s zonder erkenning als wapenhandelaar

Indien een replica een verboden wapen wordt, of er een verboden wapen wordt aangetroffen, kunnen er conform de wapenwet Hoofdstuk V: Handelingen met verboden wapens, de volgende acties ondernomen worden conform artikel 8:

  • Niemand mag verboden wapens vervaardigen, herstellen, te koop stellen, verkopen, overdragen of vervoeren, opslaan, voorhanden hebben of dragen.
  • In geval van inbreuk op het vorige lid worden de wapens in beslag genomen, verbeurd verklaard en vernietigd, zelfs indien zij niet aan de veroordeelde toebehoren.

Dit artikel bepaalt dus dat als een replica door een bepaalde handeling een verboden wapen wordt, je er niets mee kan/mag doen en het, als het wordt aangetroffen, vernietigd dient te worden. Bovendien kan je een veroordeling oplopen.

Een verboden wapen is per definitie niet toegelaten in België. De wet bepaalt dan ook in een aantal artikels de straffen die uitgesproken kunnen worden als er een overtreding van de wet wordt vastgesteld.
Bij overtreding van de wapenwetgeving kan men gestraft worden met de bepalingen vermeld in Hoofdstuk XII: Strafbepalingen, artikel 23:

Zij die de bepalingen van deze wet of haar uitvoeringsbesluiten [evenals de in artikel 47 bedoelde wet] overtreden, worden gestraft met gevangenisstraf van één maand tot vijf jaar en met een geldboete van 100 euro tot
25 000 euro, of met een van deze straffen alleen.

Onverminderd de toepassing van artikel 8, tweede lid, wordt de verbeurdverklaring uitgesproken overeenkomstig artikel 42 van het Strafwetboek. Het staat de rechter evenwel vrij ze niet uit te spreken in geval van inbreuk
op de krachtens artikel 35, 7°

Alsook artikel 24:

Wapens die op grond van artikel 42 van het Strafwetboek verbeurd zijn verklaard, worden met het oog op vernietiging ter hand gesteld aan de directeur van de proefbank of aan zijn vertegenwoordiger. De kosten van de bewaring
en het vervoer van de wapens tot op de plaats van vernietiging en de vernietiging zelf komen ten laste van de veroordeelde.

Met toestemming van de minister bevoegd voor Justitie kan de directeur van de proefbank beslissen de verbeurdverklaarde wapens op grond van historische, wetenschappelijke of didactische redenen niet te vernietigen.

Wanneer je dus in overtreding bent met de wapenwetgeving en je wordt veroordeeld, dan kan de rechter bij de uitspraak de volgende straffen uitspreken:

  • 100,00 euro tot 25.000,00 euro boete
  • 1 maand tot 5 jaar gevangenisstraf
  • Verbeurdverklaring van de replica

Bij het bepalen van een geldboete, wordt in het strafrecht nog rekening gehouden met opcentiemen. Op het moment van het schrijven van deze verhandeling staan de opcentiemen op een factor 6. De werkelijk te betalen boete zal daardoor 600,00 euro tot 150.000,00 euro kunnen bedragen.

De verbeurdverklaring van de replica zal door de rechtbank uitgesproken moeten worden. Het uitspreken van de verbeurdverklaring kan in het geval van verboden wapens ook op goederen van derden.

Deze tekst werd bijgewerkt tot 23/02/2016.
Eventuele aanpassingen aan de wapenwet zullen zo snel mogelijk verwerkt worden in de tekst.